ARAÇ DEĞER KAYBI
Trafik kazaları sonucu hasar gören araçlar, eski halinden farksız olacak şekilde onarılsa dahi TRAMER kayıtlarına hasarlı araç olarak geçecek ve değer kaybı yaşayacaktır. Bu bir nevi, taşıtın orijinalliğinden değer yitirmesi olarak da tanımlanabilir. Aracın hasar görmemiş muadilleri ile arasında oluşacak değer kaybı da zararı da çeşitli hukuki yollara başvurulması halinde mümkün hale gelmektedir.
Araç Değer Kaybı Nedir?
Araç değer kaybı, meydana gelen bir kaza sonrası onarılan aracın ikinci el piyasa fiyatına göre değer kaybetmesidir. Kazanın ardından tamir edilen aracın onarımı eksiksiz olsa dahi, arabanın satış fiyatı kaza öncesi belirlenen satış fiyatından her halükarda daha düşük olacaktır. Bu iki tutar arasındaki fark da değer kaybı olarak ifade edilmektedir.
Araçlarda Değer Kaybı Nasıl Olur?
Araç kazaları sonrası birçok sürücü arabasını tamir ettirdikten sonra satmaya eğilim gösterir. Bu tarz durumların yaşanması sonucu aracın ikinci el satış fiyatında düşüş olduğunu gözlemleyen araç sahiplerinin çokluğu, araçlarda değer kaybı sorununda bilincin artmasına vesile olmuştur. Kaza yaparak hasar gören bir araç, onarıldıktan sonra hasarın derecesine göre değer kaybı yaşar. Değer kaybını karşılayacak taraf ise, kazada tamamen ya da kısmen kusurlu olan taraftır.
Değer Kaybı Hakları Nelerdir?
Araç sahibi olarak kazanın ardından hasar gören aracınızı orijinal parçalarla tamir ettirseniz dahi, arabanız kayıtlara kusurlu araç olarak geçecektir. Ancak kaza esnasında kusursuz taraf olmanıza ve arabanızı sorunsuz bir şekilde tamir ettirmenize rağmen, aracınızın değer kaybı yaşamasından dolayı zararlı çıkmanız boyun eğmeniz gereken bir durum değildir. “Bu durumda ne yapmalı” diye merak eden sürücülerin haklarını bilmesi, en az zararla değer kaybı sorununu atlatmasına olanak tanır. Tamamen kusursuz araç sahibi, kusurlu araç sahibinden ya da ruhsat sahibinden değer kaybını karşılaması için mahkeme yoluyla hak talep edebilir.
Kusursuz sürücünün sahip olduğu diğer bir hak ise zararını karşılamak amacıyla sigorta şirketine başvurmaktır. Ancak zararlı çıkan taraflar, kaza gerçekleştikten sonraki 2 sene içerisinde trafik sigortasından faydalanmak amacıyla sigorta şirketlerine başvurabileceklerini bilmelidirler. Bazı sigorta şirketlerinin sunduğu kasko hizmeti araç değer kaybını karşılamasa da, sigorta şirketi ile hazırlanacak poliçeye değer kaybı güvencesi dahil edilebilmekte ve zarar sigorta şirketince ödenebilmektedir. Sigorta şirketleriyle gidilebilecek ikinci çözüm ise zorunlu trafik sigortasıdır; araç sigortası güvencesine giren değer kaybı bu şekilde de sigorta şirketlerince karşılanabilir. Ancak zararı karşılamak için bazı şirketler bilirkişi raporunu esas alırken, bazıları ise önce dava açılmasını isteyebilmektedir. Her halükarda, araç değer kaybına maruz kalmamak ve maddi hasarı minimuma indirgemek için trafik sigortası ve kasko yaptırmak şarttır. Kasko fiyatları ve trafik sigortası fiyatları aracın marka, model ve yaşına göre belirlenmektedir. Kasko değer listesi aracılığıyla öğrenebileceğiniz araç kasko değeri, sonradan başınıza gelebilecek herhangi bir maddi hasara göre çok daha avantajlıdır.
Kusur Şartı
Meydana gelen kaza sonucunda araç hasarının karşı aracın sigorta poliçesi tarafından karşılanması da değer kaybı tazminatının tahsili de karşı aracın kusuru oranınca mümkündür. Değer kaybı tazminatı alınabilmesi için karşı araçta kısmi ya da tamamen kusur bulunması gerekmektedir.
Değer Kaybı Tazminatı Kimden Tahsil Edilir?
Her yıl yaptırmış olduğumuz trafik poliçelerinde (Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortaları) ödemiş olduğumuz primlerin içerisinde değer kaybı teminatı yer alır. Bu teminat kaza yapıp başka bir araca zarar verdiğimizde devreye girmekte ve kazada meydana gelen değer kaybını karşılamaktadır. Araç değer kayıpları kusurlu olan araç sahibi veya sürücüsünden değil, sigorta şirketlerinden tahsil edilir.
Başvuru Nasıl ve Ne Zaman Yapılmalıdır?
Kaza meydana geldiğinde gerekli belgeler ile birlikte (kaza tespit tutanağı, kesin ekspertiz raporu, ehliyet, ruhsat fotokopisi, hasar resimleri ve talep dilekçesi) kusurlu aracın sigorta şirketine başvuru yapılır. Başvurular sigorta şirketlerinin e-posta adreslerine internet üzerinden ya da iadeli taahhütlü posta yoluyla yapılabilir. Yasal süre içerisinde sigorta şirketince bir cevap verilmemesi veya talebin reddedilmesi halinde Sigorta Tahkim Komisyonu bünyesinde dava açılır. Ortalama 4-6 ay içerisinde de bu süreç sonuçlandırılır.
Sigorta Tahkim Komisyonu’nda Dava Süreci Nasıl İşler
Sigorta şirketine yapılan başvuru neticesinde talep edilen tazminat ödenmez yahut eksik ödenirse, alacaklı taraf bu konuya ilişkin olarak dava yoluna gidebilir. Dava sürecinin de en hızlı ve pratik yolu Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yapmaktır. Sigorta Tahkim Komisyonu, davalının sigorta şirketi olması halinde başvuru yapılabilecek bir kuruluştur. Başvuru süreci de ortalama 3-6 ay sürmektedir.
Avukat Uyarısı
Vatandaşlar tahkime bireysel olarak başvurabilir. Ancak yargılama süresince başvuru şekli, yöntemi, ara karar ifaları, bilirkişi raporu, rapora itiraz gibi yargılamanın şahsına özgü teknik hususların avukat kanalıyla yapılması vatandaşlar açısından hak kaybının önlenmesinde önem arz etmektedir. Mağdurların bu konuda kendisini avukat gibi tanıtan, avukat gibi faaliyet gösteren kişilere dikkat etmesi gerekmektedir. Bu konuda ülkemizde çok büyük mağduriyetler yaşanmış ve yaşanmaya devam etmektedir.